I. Hoàn cảnh ra đời và ý nghĩa của Ngày Thương binh Liệt sỹ

1. Hoàn cảnh ra đời

Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là nước CHXHCN Việt Nam) ra đời chưa được bao lâu thì thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta một lần nữa. Với tinh thần “.... thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”, quân và dân ta đã anh dũng chiến đấu chống lại quân xâm lược. Trong những năm đầu của cuộc kháng chiến quyết liệt chống thực dân Pháp, nhiều đồng bào, chiến sỹ đã ngã xuống, hy sinh một phần xương máu trên các chiến trường. Với truyền thống đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, Đảng, Chính phủ, Bác Hồ và nhân dân ta đã dành tất cả tình thương yêu cho các chiến sĩ và đồng bào đã vì độc lập, tự do của Tổ quốc mà bị thương hoặc hy sinh.

Đầu năm 1946, Hội giúp binh sĩ bị nạn ra đời ở Thuận Hóa (Bình Trị Thiên), rồi đến Hà Nội và một số địa phương khác... Sau đó ít lâu được đổi thành Hội giúp binh sĩ bị thương. Ở Trung ương có Tổng Hội và Chủ tịch Hồ Chí Minh được bầu là Chủ tịch danh dự của Tổng Hội.

Ngày 28-5-1946, Hội giúp binh sĩ bị nạn tổ chức một cuộc nói chuyện quan trọng tại Nhà hát Lớn Hà Nội để kêu gọi mọi người gia nhập Hội và hăng hái giúp đỡ các chiến sỹ bị thương, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến dự.

Ngày 17-11-1946, cũng tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Hội Liên Hiệp Quốc dân Việt Nam đã tổ chức lễ xung phong “Mùa đông binh sỹ”, mở đầu cuộc vận động “Mùa đông binh sỹ” trong cả nước để giúp chiến sỹ trong mùa đông giá rét. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến dự buổi lễ và Người đã cởi chiếc áo đang mặc để tặng binh sỹ.

Khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ngày 19-12-1946, theo Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân cả nước đã nhất tề đứng dậy kháng chiến với tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Số người bị thương và hy sinh trong chiến đấu tăng lên, đời sống của chiến sỹ, nhất là những chiến sỹ bị thương gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn.

Trước tình hình trên, Đảng và Nhà nước ta đã đưa ra nhiều quyết định với những chính sách quan trọng về công tác thương binh, liệt sỹ, góp phần ổn định đời sống vật chất và tinh thần cho thương binh, gia đình liệt sỹ.

Ngày 16-2-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chính thức ký Sắc lệnh số 20/SL, quy định chế độ hưu bổng, thương tật và tiền tuất tử sĩ. Đây là văn bản pháp quy đầu tiên khẳng định vị trí quan trọng của công tác thương binh, liệt sỹ đối với cuộc kháng chiến và sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ đến thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sỹ.

Tháng 6-1947, đại biểu của Tổng bộ Việt Minh, Trung ương Hội phụ nữ Cứu quốc, Trung ương Đoàn thanh niên Cứu quốc, Cục Chính trị quân đội quốc gia Việt Nam, Nha Thông tin Tuyên truyền và một số địa phương đã họp tại Đại Từ (Bắc Thái) để bàn về công tác thương binh, liệt sỹ và thực hiện Chỉ thị của Hồ Chủ Tịch chọn một ngày nào đó làm ngày Thương binh Liệt sỹ. Tại cuộc họp này các đại biểu đã nhất trí chọn ngày 27 tháng 7 là ngày “Thương binh toàn quốc”. Từ đó hàng năm cứ vào dịp này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đều gửi thư, quà thăm hỏi, động viên, nhắc nhở mọi người phải biết ơn và hết lòng giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sỹ. Đặc biệt, từ sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh càng quan tâm hơn đến công tác thương binh, liệt sỹ.

Từ tháng 7 năm 1955, Đảng và Nhà nước ta quyết định đổi “Ngày Thương binh toàn quốc” thành “Ngày Thương binh, Liệt sỹ” để ghi nhận những hy sinh lớn lao của đồng bào, chiến sĩ cả nước cho chiến thắng vẻ vang của toàn dân tộc.

Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, theo Chỉ thị 223/CT-TW ngày 8-7-1975 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, từ năm 1975, ngày 27 tháng 7 hằng năm chính thức trở thành “Ngày Thương binh, Liệt sỹ” của cả nước.

Mỗi năm cứ đến “Ngày Thương binh, Liệt sỹ” nhất là vào dịp kỷ niệm năm tròn, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta lại tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, đầy tình nghĩa chăm sóc thương binh, gia đình liệt sỹ, người có công với cách mạng.

2. Ý nghĩa ngày Thương binh liệt sỹ

Ngày Thương binh Liệt sỹ có ý nghĩa lịch sử, chính trị, xã hội sâu sắc, đó là:

Truyền thống “hiếu nghĩa bác ái”, lòng quý trọng và biết ơn của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đối với những người đã hi sinh, cống hiến vì độc lập, tự do và thống nhất của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân; qua đó phát huy tinh thần yêu nước, củng cố và bồi đắp niềm tin vào sự nghiệp cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.

Tôn vinh các anh hùng, liệt sỹ, thương binh và người có công; khẳng định sự cống hiến, hy sinh của họ cho độc lập, tự do của dân tộc, cho hạnh phúc của nhân dân là vô giá. Việc chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ và người có công là vinh dự, là trách nhiệm của các cấp, các ngành, tổ chức chính trị - xã hội và của mọi người, của thế hệ hôm nay và mai sau.

Đảng, Nhà nước và nhân dân ta trân trọng đánh giá cao những cống hiến, hy sinh to lớn của đồng bào, chiến sỹ đối với Tổ quốc; đồng thời cũng luôn chú trọng giáo dục ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ công dân và lòng biết ơn sâu sắc của các tầng lớp nhân dân, của các thế hệ cách mạng đối với thương binh, liệt sỹ và người có công với cách mạng.

II. Kết quả thực hiện công tác thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng của xã nhà

1. Kết quả thực hiện chính sách đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng

Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, công tác thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng đã được các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội và các tầng lớp nhân dân triển khai thực hiện đạt kết quả tích cực bằng những việc làm cụ thể, thiết thực như vận động toàn dân xây dựng Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” để xây dựng nhà tình nghĩa cho gia đình chính sách gặp khó khăn; phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Những tồn đọng về chính sách sau chiến tranh như: vấn đề xác nhận liệt sĩ, thương binh; chính sách ưu đãi đối với thanh niên xung phong, người tham gia kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; chính sách chăm sóc sức khỏe, cải thiện nhà ở, chế độ trợ cấp đối với một số đối tượng người có công với cách mạng… được các ngành, địa phương quan tâm, giải quyết hiệu quả.

           - Kết quả thực hiện công tác chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng:

    +  Hàng năm, nhân dịp kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7), Tết Nguyên đán, Đảng ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ, các ban ngành đoàn thể tổ chức họp mặt, thăm hỏi, tặng quà cho các gia đình chính sách, đã tổ chức cho người có công với cách mạng đi điều dưỡng tập trung và điều dưỡng tại gia đình, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho người có công với cách mạng. Nhiều phong trào, hoạt động thiết thực như: “Áo lụa tặng bà”, Nghĩa tình đồng đội” đã được địa phương, các đoàn thể và nhân dân thực hiện thường xuyên, thể hiện tình cảm, trách nhiệm và đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp của dân tộc. Nhân dịp kỷ niệm 76 năm ngày thương binh liệt sỹ (27/7/1947- 27/7/2023), các đồng chí lãnh đạo địa phương cùng với các ban ngành đoàn thể tổ chức thăm hỏi tặng quà của chủ tịch nước, của tỉnh, của huyện tới các đồng chí thương bệnh binh, gia đình chính sách và người có công, tổng giá trị quà tặng là 259.900.000 đồng. Phối hợp với Ban chỉ huy quân sự huyện xây nhà tình nghĩa cho gia đình ông Phạm Văn Ái, xóm quan Đồng - đối tượng thờ cúng liệt sỹ có khó khăn về nhà ở.

           - Kết quả công tác xây dựng, tu bổ nghĩa trang, 

Thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội và thể hiện đạo lý “ Uống nước nhớ nguồn”, năm 2020 UBND xã tiến hành nâng cấp nghĩa trang liệt sỹ. Bên cạnh đó, các ngành, đoàn thể và nhân dân trong xã đã thường xuyên tham gia đóng góp ngày công, chăm sóc tu bổ nghĩa trang liệt sĩ, đặc biệt vào dịp Lễ, Tết  góp phần làm cho công trình ngày càng khang trang, sạch đẹp.

2.2. Thực hiện chính sách hậu phương Quân đội

- Thực hiện Quyết định số 290/2005/QĐ-TTg, 142/2008/QĐ-TTg và Quyết định số 62/2011/TTg của Thủ tướng Chính phủ cho các đối tượng trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước và tham gia chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế sau 30/4/1975, Ban Chỉ huy Quân sự xã đã phối hợp các cơ quan liên quan, tham mưu UBND xã tổ chức triển khai thực hiện và giải quyết chế độ trợ cấp một lần cho các đối tượng.  

- Tạo mọi điều kiện thuận lợi để các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công tiếp tục phát huy ý chí tự lực tự cường, phát triển sản xuất, cải thiện đời sống và tham gia các hoạt động xã hội, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng quê hương đất nước với phương châm “Nhà nước, nhân dân và những người được hưởng chính sách ưu đãi cùng phấn đấu”.

 Bằng những việc làm thiết thực, có ý nghĩa của địa phương góp phần giáo dục truyền thống yêu nước và đạo nghĩa "Uống nước nhớ nguồn" trong các tầng lớp nhân dân, nhất là trong thế hệ trẻ, làm cho mọi người nhận thức sâu sắc và trân trọng tri ân công lao to lớn của các anh hùng - liệt sĩ và những người có công với nước; biến nhận thức và tình cảm tốt đẹp đó thành hành động thiết thực góp phần thực hiện tốt chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng.  

Thiết thực kỷ niệm 76 năm Ngày thương binh - liệt sĩ trong những ngày này cán bộ và nhân dân Ninh Mỹ đang ra sức thi đua thực hiện thắng lợi mục tiêu kinh tế - xã hội 6 tháng cuối năm 2023. Phát huy đạo lý “ Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, quyết tâm đưa công tác chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng trở thành một nét đẹp trong đời sống thường ngày của mỗi người. Đền đáp xứng đáng sự hy sinh to lớn của các thế hệ cha anh cho cuộc sống hoà bình, tự do, ấm no, hạnh phúc của dân tộc Việt Nam hôm nay và mai sau./.